ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΤΡΩΝ
Ἐν Πάτραις τῇ 26ῃ Νοεμβρίου 2020
Ἀριθμ. Πρωτ.: 440
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
372η
Χ Ρ Υ Σ Ο Σ Τ Ο Μ Ο Σ
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΤΗΣ ΑΓΙΩΤΑΤΗΣ
ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΠΑΤΡΩΝ
Πρός
τό Χριστεπώνυμον Πλήρωμα
τῆς Ἱερᾶς καί Ἀποστολικῆς Μητροπόλεως Πατρῶν
Παιδιά μου εὐλογημένα,
Ἐν ὂψει τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, ἡ ὁποία ἐφέτος θά τελεσθῇ, δυστυχῶς, μέ λιτότητα καί ἁπλότητα, ἓνεκα τῶν ὑφισταμένων μέτρων καί τῆς δοκιμασίας, τήν ὁποίαν, κρίμασιν οἷς οἶδεν ὁ Θεός, ἐπέτρεψε δι’ ἡμᾶς, αἰσθάνομαι ἐπιτακτική τήν ἀνάγκη νά ἐπικοινωνήσω μαζί σας καί νά σᾶς ἀπευθύνω λόγον ἀγάπης καί παραμυθίας.
Ἀγάπης, ὡς πνευματικός σας πατήρ, ἀφοῦ ἡ καρδία τοῦ ποιμένος φλέγεται ἐξ’ ἀγάπης πρός τό ποίμνιό του, πρός τά τέκνα του, ἡ ὁποία ἀγάπη, ὡς στοργή καί ὡς θυσιαστική προσφορά ἐμπνέεται ἀπό τήν ἀγάπη του καί τήν κοινωνία μέ τόν Οὐράνιο Πατέρα μας. Καθ’ ἡμέραν αὐτή ἡ ἀγάπη κατακαίει τό εἶναι μου, τήν σκέψη μου, τήν καρδία μου, τήν ὓπαρξή μου ὁλόκληρη καί μοῦ δίδῃ τήν δύναμη, νά μή δίδω τοῖς ὀφθαλμοῖς μου ὓπνον καί τοῖς βλεφάροις μου νυσταγμόν, γιά τά παιδιά μου, γιά τήν κατά Θεόν εὐτυχία τους καί τήν ἐν γένει χαρά καί εὐφροσύνη τους.
Αὐτή ἡ ἀγάπη κάποιες στιγμές ἐξέρχεται ὡς λάβα ἡφαιστείου ἐκ τῆς καρδίας μου, κυρίως, κατά τίς μεγάλες ἡμέρες καί εὐφρόσυνες ἑορτές ὃπως εἶναι ἡ πασνεβάσμιος ἑορτή τῆς μνήμης τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, ἱδρυτοῦ καί προστάτου τῆς τῶν Πατρέων Ἐκκλησίας.
Αὐτή ἡ λάβα τροφοδοτεῖται ἀπό τήν βαθυτάτη προσευχή πρός τόν Θεό γιά ὑγιεία καί ἀγαλλίαση καί πνευματική εὐφροσύνη καί ἀπόλαυση πάντων τῶν ἀγαθῶν τά ὁποῖα προέρχονται παρά τοῦ Πατρός τῶν φώτων.
Αὐτή ἡ ἀγάπη μέ κάνει νά σκέπτωμαι νυχθημερόν τό τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Παύλου ρῆμα καί νά προσπαθῶ ὃλῃ ψυχῇ καί διανοίᾳ, ὃλαις δυνάμεσι νά τό κάμω πράξη. «Τίς ἀσθενεῖ καί οὐκ ἀσθενῶ, τίς σκανδαλίζεται καί οὐκ ἐγώ πυροῦμαι;»(πρ. Κορινθ, Β, 29)
Εἶναι βεβαιωμένο, παιδιά μου ἀγαπητά καί περιπόθητα, ὃτι ὃταν πλέῃ κανείς σ’ αὐτό τό πέλαγος τῆς ἀγάπης, μέ τίς ὃποιες δυσκολίες καί τούς τόσους σταυρούς, αἰσθάνεται ὃτι ζεῖ πραγματικά καί ὃτι δέν εἶναι ἁπλῶς μιά βιολογική ὓπαρξη.
Αὐτό ὑπαγορεύει ἡ διδασκαλία καί ἡ ἐπί τοῦ σταυροῦ θυσία τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου πρός τόν Ἐπίσκοπο, πρός τόν ἱερό Κλῆρο καί τόν εὐσεβῆ Λαό τῆς Ἐκκλησίας μας.
Αὐτή ἡ ἀγάπη τοῦ Ἐπισκόπου σας, ἰδιαίτερα σήμερα θά ἐκφρασθῇ ὡς παραμυθία, ὡς παρηγορία δηλαδή πρός τά πονεμένα παιδιά του, τά ὁποῖα εἰδικά ἐφέτος δέν μποροῦν πανηγυρικά καί πανευφρόσυνα νά τιμήσουν τόν Πρωταπόστολο καί Πρωτόκλητο μαθητή καί μιμητή τοῦ πάθους τοῦ Σωτῆρος, Ἀνδρέαν τόν ἀοίδιμον. Γνωρίζω τόν πόνο σας, γνωρίζω τήν ἐσωτερική σας ὀδύνη, γνωρίζω τά δάκρυά σας, ἀκούω τόν ἐσωτερικό σπαραγμό σας καί μέ ραγισμένη ἀπό τόν δικό μου πόνο τήν καρδία μου, προσπαθῶ νά σταθῶ ὂρθιος, ἳνα μή παρασύρω τά τέκνα μου εἰς περισσήν λύπην ἓνεκα τῆς ἰδικῆς μου βαθυτάτης ὀδύνης.
Ποσάκις ἐθρήνησα μυστικῶς, παιδιά μου εὐλογημένα, καθ’ ὃλον αὐτό τό διάστημα, ποσάκις ἠγρύπνησα τοῦ Κυρίου δεόμενος, ποσάκις ἐπί ὣρας τό, πῶς καί διατί ἐσκεπτόμουν καί ποσάκις ἀδύναμον τόν ἑαυτό μου συνέλαβα ἐνώπιον τῆς, ὑπό τοῦ Θεοῦ ἐπιτραπείσης φοβερᾶς ὀδύνης, τῆς ψυχοσωματικῆς κοπώσεως καί τῆς ἀνθρωπίνης ἀδυναμίας, τήν ὣρα πού ἐψέλιζα μέ ὃση δύναμη μοῦ εἶχε ἀπομείνει τό «Πάτερ, ἀπελθέτω ἀπ’ ἐμοῦ τό ποτήριον τοῦτο» (Ματθ, 26,39). Ἐκείνη τήν ὣρα ἒβλεπα ὃτι δύναμιν ἐλάμβανα ἀκούοντας Τόν εἰς τόν κῆπον τῶν ἐλαιῶν, προσευχόμενον πρό τοῦ πάθους Κύριόν μας νά λέγῃ, «πλήν οὐχ ὡς ἐγώ θέλω Πάτερ, ἀλλ΄ ὡς Σύ» (Ματθ, 26,39).
Ἀλλά καί ἂλλος πειρασμός ἒκαιε, τήν ὣρα τοῦ πόνου τά σωθικά μου. Ὡς νά ἢκουα φωνάς μυρίας νά φθάνουν εἰς τά ὧτα μου: « Μήπως ἐσύ ἒφταιξες γιά τήν δοκιμασία…;»
Ἐκείνη τήν ὣραν ὃμως τῆς ἀπελπισίας, μιλῶ διά τήν ἀνθρώπινη ἀδυναμία, ἐκείνη τήν ὣρα ἢκουα καί ἀκούω φωνῆς πατρικῆς ἂνωθεν μαρτυρούσης «Οὐ μή σέ ἀνῶ, οὐδ’ οὐ μή σέ ἐγκαταλείπω»(πρ. Ἐβρ, 13,5) καί πάλιν «ὀλιγόπιστε εἰς τί ἐδίστασας;».(Ματθ, 14,31)
Μέ τήν δύναμη λοιπόν, αὐτῆς τῆς φωνῆς τῆς ἂνωθεν μαρτυρούσης τοῦ οὐρανίου Πατρός τήν ἀγάπην καί τήν βεβαιότητητα τῆς ἐξόδου ἐκ τῆς «μαρτυρικῆς γῆς», τῆς ἐρήμου καί ἀβάτου καί ἀνύδρου εἰς τήν γῆν τῆς ἐπαγγελίας, ἀπευθύνομαι πρός ἐσᾶς τά πνευματικά μου παιδιά, τόν Λαό τοῦ Θεοῦ, τόν κλῆρο τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου.
Παιδιά μου, γνωρίζω τήν εὐσέβειά σας, γνωρίζω τήν πρός τόν Θεόν ἀγάπη σας, γνωρίζω τά βαθύτατα αἰσθήματα τῆς εὐλαβείας σας πρός τόν ἃγιον Ἀπόστολον Ἀνδρέα καί διά τοῦτο, κατανοῶ τόν πόνο σας καί τήν βαθειά σας, ἀνθρωπίνως, θλίψη γιά τό ὃτι δέν θά ἑορτάσωμε μέ τήν λαμπρότητα πού ἑορτάζομε πάντοτε τόν Ἃγιό μας. Κατανοῶ τό παράπονό σας καί τίς ποικίλες ἐξ’ άγάπης πρός τόν Θεόν καί τιμῆς πρός τόν Ἃγιον Ἀνδρέα, ἀντιδράσεις σας. Καί ὃσον οἱ ὧρες τῆς ἑορτῆς πλησιάζουν αἰσθάνομαι τά δάκρυά σας νά κυλοῦν ἀπό τά μάτια σας καί νά αὐλακώνουν τά ἀγγελόμορφα πρόσωπά σας.
Αὐτά τά δάκρυα καί τόν πόνο σας τά πῆρα ἢδη καί τά μετέφερα στόν Ἃγιο μας καί τά ἓνωσα μέ τά δικά μου δάκρυα καί ἀντί ἀνθέων τά ἀπόθεσα στόν τάφο του καί ἒβρεξα τήν ἁγία του Κάρα καί τόν σταυρό τοῦ μαρτυρίου του καί τόν ἱκέτευσα νά μεσιτεύσῃ καί νά πρεσβεύσῃ πρός Κύριον, ὣστε νά μᾶς ἐλεήσῃ καί νά μᾶς σώσῃ ἐκ τῆς δικαίας Αὐτοῦ ἀπειλῆς καί τῆς δοκιμασίας, τήν ὁποίαν ἐξ’ αἰτίας, δυστυχῶς τῶν ἁμαρτιῶν μας, ὑφιστάμεθα.
Γνωρίζετε παιδιά μου, ὃτι δέν ἐπαύσαμε ἡμέρα καί νύκτα νά προσευχώμεθα ἐνώπιον τῶν ἱερῶν Λειψάνων καί τοῦ σταυροῦ τοῦ Ἀποστόλου μας. Γνωρίζετε ὃτι καθημερινῶς τήν Θεία Λειτουργία τελοῦμε στό ἱερό Ἀποστολεῖο του, στόν ἱερό δηλαδή, Ναό του. Μέσα, λοιπόν ἀπό τήν προσευχή καί τό Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, εἲμαστε ὃλοι μαζί. Οὐδείς ἀπουσιάζει ἀπό τήν Θεία Λατρεία. Γνωρίζετε ὃτι εἲμαστε κοντά σας, προσφέροντάς σας τόν Κύριόν μας, τό Σῶμα καί τό Αἷμα Του, ὡς ζωή καί οὐράνια κληρονομιά. Καθ’ ὃλον αὐτό τό στάδιο τῆς δοκιμασίας, εἰς οὐδένα ἐστερήσαμε οὐδέν πνευματικόν ἀγαθό, παρά τά περιοριστικά μέτρα. Χρησιμοποιήσαμε καί χρησιμοποιοῦμε τό μέτρον τῆς ἀγάπης ἡ ὁποία εὑρίσκει τρόπους νά εὐεργετήσῃ τόν ἀγαπώμενον.
Ὁ Κύριός μας φαίνεται, ὃτι μᾶς ζητάει ἀκόμα κάποιες θυσίες καί μᾶς δοκιμάζει στήν ὑπομονή, στήν ταπείνωση καί στήν ἀγάπη.
Ἐφέτος, ζητάει ἀπό μᾶς νά ἑορτάσωμε κατά τρόπο πρωτόγνωρο τόν Ἃγιον Ἀπόστολον Ἀνδρέα. Ἢδη ὁ ἱερώτατος μαθητής, κρατώντας τόν Σταυρό του, ἒφθασε ἐνώπιον τοῦ θρόνου τοῦ Κυρίου καί παρακαλεῖ νά τελειώσῃ ἡ ὀδύνη τῆς ψυχῆς μας. Πόσο θά κρατήσῃ ἡ δυσκολία; Πόσο ἡ ἀσθένεια; Πόσο ἡ δοκιμασία;
Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, ὁ διάδοχος τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέου στόν θρόνο τῆς Βασιλίδος τῶν πόλεων, ἢδη μᾶς παρηγορεῖ: «νεφύδριον ἐστι καί θᾶττον παρελεύσεται».
Κάνετε τόν ἐφετινό ἑορτασμό ὑπόθεση βαθειᾶς ἐσωτερικῆς περισυλλογῆς, προσευχῆς καί κατανύξεως καί ἑνώσατε ἀπό ἐκεῖ πού θά εὑρίσκεσθε τήν προσευχή σας, μέ τήν ἰδική μας πού θά προσφέρεται στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου καί ἐνώπιον τοῦ φρικτοῦ Θυσιαστηρίου. Ὁ Ἃγιος Ἀπόστολος Ἀνδρέας θά εἶναι στό σπίτι σας, στό τραπέζι σας, γιατί δέν ἒλειψε ποτέ ἀπό τήν καρδιά σας.
Μακάρι νά μποροῦσα καί ἐγώ νά δῶ τά πρόσωπά σας μέ τά αἰσθητά μου μάτια, τήν ὣρα πού θά λειτουργῶ, ὃπως, εὐτυχῶς, ἓνεκα τῆς δωρεᾶς τοῦ Θεοῦ, μέσῳ τῶν συγχρόνων μέσων δύνασθε νά βλέπετε ἐσεῖς τό πρόσωπό μου, συμμετέχοντες προσευχητικά, ἀπ’ ὃπου καί ἂν εὑρίσκεσθε, στήν Θεία Λατρεία. Ὃμως εἶστε στίς ἱερές Λατρευτικές συνάξεις ὃλοι μαζί μου καί θά εἶσθε ὃλοι παρόντες νοερῶς κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου μας καί θά ἀτενίζω τά πολυαγαπημένα εἰς ἐμέ πρόσωπά σας μέ τά μάτια τῆς ψυχῆς, μέ τά πνευματικά μου μάτια ἐνώπιόν μου.
Σ’ αὐτή τή γιορτή ἂς ποθήσωμε περισσότερο ὃ,τι στερούμεθα˙, τόν οὐρανό, τήν Θεία Λατρεία, τόν Θεό καί τόν Ἃγιο Ἀπόστολο Ἀνδρέα, τούς ἀνθρώπους. Ἂς ἀγκαλιάσωμε μέ τό νοῦ καί τήν καρδιά μας τούς ἀδελφούς μας πού νοσοῦν καί εὑρίσκονται στίς μονάδες ἐντατικῆς θεραπείας, ἢ σέ ἂλλες κλινικές τῶν νοσοκομείων μας, τούς Ἰατρούς καί Νοσηλευτές, πού μέ κόπους πολλούς καί ἀγρυπνίες στέκονται στό προσκέφαλο τῶν ἀσθενῶν. Ἂς λιτανεύσωμε ἀντί τῆς αἰσθητῆς κατ’ ἒτος λιτανείας, κατά τήν πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου, αὐτή μας τήν ἀγάπη καί ἂς προσευχηθοῦμε γιά ὃλους τούς ἀνθρώπους, ὑποσχόμενοι στόν Κύριό μας ὃτι θά μετανοήσωμε διά τά πολλά ἡμῶν παραπτώματα.
Παιδιά μου εὐλογημένα, ὃταν μέ τό καλό ἀρθοῦν τά περιοριστικά μέτρα, θά τιμήσωμε πανηγυρικῶς τόν Ἃγιό μας καί λιτανευτικά θά τόν παρακαλέσωμε νά σκέπῃ καί νά φρουρῇ, ὃπως μέχρι τώρα πράττῃ, τήν πόλη του καί τόν Λαό του.
Μέ πατρικές εὐχές καί εὐλογίες
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
+Ο ΠΑΤΡΩΝ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
