Πορεία Σταυροῦ καί Θυσίας - π. Γρηγόριος Μουσουρούλης

 

Κυριακή Γ´Νηστειῶν 

Ὁμιλία εἰς τό Εὐαγγέλιον

Πορεία Σταυροῦ καί Θυσίας

 (Μάρκ. η΄34-θ΄1)

Α´  Πορεία σταυρική

Β΄ Μακριά οἱ συμβιβασμοί

                ˜˜˜˜˜˜˜˜  

        Βρισκόμαστε στό κέντρο τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Καί ἡ Ἐκκλησία μας προβάλλει ἐνώπιόν μας τό Σύμβολο τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ τοῦ Κυρίου μας, ὄχι γιά νά λαμπρύνει περισσότερο τίς Ἀκολουθίες της, οὔτε ἁπλῶς γιά νά πάρουμε λίγα λουλούδια στό σπίτι μας. Ὁ λόγος εἶναι βαθύτερος καί οὐσιαστικώ­τερος. Οἱ ἅγιοι Πατέρες μᾶς λένε, ὅτι προβαίνει σ’ αὐτή τήν κίνηση ἡ Ἐκκλησία, γιά νά ἐνισχύσει καί νά ἐνθαρρύνει τά παιδιά της στόν πνευματικό ἀγώνα πού ἔχουν νά διεξαγάγουν καί ὁ ὁποῖος τίς ἡμέρες αὐτές γίνεται ἀκόμη πιό  ἔντονος, ὅπως ἄλλωστε μᾶς ζητάει ὁ Κύριος στό σημερινό εὐαγ­γελικό ἀνάγνωσμα.

*****

Α´  Πορεία σταυρική

        Ὅποιος θέλει, λέγει ὁ Κύριος, νά μέ ἀκο­λουθεῖ ἐλεύθερα καί ἀβίαστα ὡς ἄνθρωπος ἰδικός μου, εἶναι ἀνάγκη νά ἀπαρνηθεῖ τόν ἑαυτό του, τά θελήματα, τίς ἐπιθυμίες καί τά ὄνειρά του, νά σηκώσει τόν σταυρό του καί νά μέ ἀκολουθεῖ. Αὐτό σημαίνει πώς πρέπει νά ἔχει πάρει ἀπόφαση ἀκόμη καί νά πεθάνει γιά χάρι μου. Καί χρειάζεται νά ἔχει πάρει ἀπόφαση θανάτου αὐτός πού θέλει νά γίνει πραγματικός δοῦλος μου, σωστό μέλος τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας μου, διότι ὅποιος θελήσει νά ἀποφύγει τόν σωματικό θάνατο καί νά σώσει ἔτσι προσωρινά τή ζωή του, θά χάσει τήν αἰώνια ζωή. Ἐκεῖνος ὅμως πού θά ἀποφασίσει νά χάσει καί νά θυσιάσει τή ζωή του γιά μένα καί τό Εὐαγγέλιό μου, αὐτός οὐσιαστικά θά σώσει τή ζωή του, τή ψυχή του, ἀφοῦ θά καρδίσει τήν αἰώνια ζωή. Καί συνεχίζει ὁ Κύριος: τί θά ὠφελήσει τόν ἄνθρωπο, ἄν κερδίσει ὅλο τόν κόσμο, χάσει ὅμως τήν ψυχή του; Καί τί μπορεῖ νά δώσει στήν περίπτωση αὐ­τή σάν ἀντάλλαγμα, γιά νά τήν ξανακερδίσει καί νά τήν σώσει ἀπό τήν αἰώνια κόλαση; Ἀσφαλῶς τίποτε. Ὁ ἱερός Χρυσόστομος λέγει χαρακτηριστικά: «Μή γάρ ἑτέραν ψυχήν ἔχεις ἀντί ψυχῆς δοῦναι;» Μήπως ἔχεις μιά δεύτερη ψυχή, ὥστε νά τήν δώσεις ὡς ἀντάλλαγμα;

        Κατόπιν ὅλων αὐτῶν γίνεται φανερό πώς ἄλλος δρόμος γιά τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἀπό τόν δρόμο τοῦ σταυροῦ, τόν ὁποῖο ὑποδεικνύει ὁ Κύριος, δέν ὑπάρχει.

        Ποιός εἶναι ὅμως ὁ δρόμος τοῦ σταυροῦ; Τί σημαίνει ὁ λόγος τοῦ Κυρίου «ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ»; Μεταφράζοντας κατά λέξιν σημαίνει:  «νά σηκώσει τόν σταυρό του». Ἡ εἰκόνα εἶ­ναι παρμένη ἀπό τόν τρόπο τῆς θανατικῆς ἐκτε­λέσεως ἐκείνης τῆς ἐποχῆς. Ὁ καταδικασμένος σέ σταυρικό θάνατο ἦταν ὑποχρεωμένος νά μεταφέρει ὁ ἴδιος στόν τόπο τῆς ἐκτελέσεως τόν σταυρό  πάνω στόν ὁποῖο θά τόν ἐκάρφωναν.

        Ἄν θέλουμε νά εἰσδύσουμε στό βαθύτερο νόημα τῶν λόγων τοῦ Κυρίου, τό νά σηκώσει κανείς τόν σταυρό του, σημαίνει πώς ἔχει καταλάβει ἕνα πράγμα. Ποιό; Τό ὅτι ἀπό τή στιγμή πού πῆ­ρε τήν ἀπόφαση νά ἀκολουθήσει τόν Χριστό εἶναι ἕνας μελλοθάνατος, πού βαδίζει πρός τόν τόπο τῆς ἐκτελέσεως. Βέβαια ὄλοι μας λεγόμαστε χριστιανοί. Εἴμαστε τουλάχιστον μέχρι τώρα στό μέγιστο ποσοστό βαπτισμένοι καί μυρωμένοι. Ποιός ὅμως ἀπό ἐμᾶς μπορεῖ να´ἰσχυρισθεῖ ὅτι, ὄχι μόνο ὀνομάζεται, ἀλλά καί εἶναι πραγματικός χριστιανός; Ὁ πραγματικός χριστιανός πρέπει νά εἶναι ἕνας νεκρός. Ἕνας ἄνθρωπος δηλαδή, πού ἔχει νεκρώσει ἁμαρτωλά ἐπίγεια ἐνδιαφέροντα. Ἄνθρωπος πού δέν ἐπιθυμεῖ τίποτε ἀπολύτως ἀπό τίς ἁμαρτωλές ἡδονές καί τίς δόξες τῆς γῆς. Ἄνθρωπος πού δέν ὑποκύπτει στόν πειρασμό τοῦ ἄνομου πλουτισμοῦ, πού δέν ἐπιθυμεῖ ὅ,τι ἀνήκει στόν πλησίον του. Ἄνθρωπος πού ἔχει νεκρώσει μέσα του τό πάθος τοῦ φθόνου, πού δέν μπορεῖ νά μισήσει οὔτε τόν ἐχθρό του, ἀντίθετα μάλιστα τόν ἀγαπᾶ εἰλικρινά. Ποιός λοιπόν μπορεῖ νά εἰπεῖ ὅτι τά ἔχει ἐπιτύχει ὅλα αὐτά;

        Καί ὅμως αὐτή τήν τελειότητα ζητεῖ ὁ Χριστός ἀπό τούς πιστούς δούλους Του. Ζητεῖ δηλαδή πρῶτα οἱ πιστοί νά ἀποφασίσουμε γιά τόν ἑαυτό μας τόν θάνατο καί ἔπειτα νά τόν ἀκολου­θήσουμε. Ὅταν ὅμως πάρουμε μιά τέτοια ἀπόφα­ση ὁπλιζόμαστε μέ δύναμη ὑπερφυσική. Καμμία θλίψη, κανένας πειρασμός, καμμία δοκιμασία δέν ἠμπορεῖ πλέον νά μᾶς κλονίσει, ἀφοῦ κατά τόν ἑρμηνευτή, κάθε πειρασμός καί κάθε δοκιμασία εἶναι κάτι λιγότερο ἀπό τόν θάνατο. Ὁ πιστός ὅμως ἔχοντας ἤδη ἀποφασίσει τόν θάνατο, ὡς πρός τήν διάθεσή του ἔχει ἤδη πεθάνει, ὁπότε δέν ζεῖ πλέον ὁ ἴδιος, ἀλλά ζεῖ μέσα του ὁ Χριστός καί ἄρα εἶναι ἀνίκητος, διότι ποιός μπορεῖ νά νικήσει τόν Χριστός; Γίνεται δηλαδή αὐτό πού βλέπουμε στή ζωή τῶν ἁγίων καί μάλιστα τοῦ θείου Παύλου, ὁ ὁποῖος διαλαλεῖ μέ ἱερή καύχηση ὅτι δέν ζεῖ ὀ ἴδιος ἀλλά ζεῖ μέσα του ὁ Χριστός.

****

Β΄ Μακριά οἱ συμβιβασμοί

        Ἴσως κάποιος σκανδαλισθεῖ ἀπό τόν ὅρο αὐτό πού θέτει ὁ Κύριος σ᾽ἐκείνους πού θέλουν νά τόν ἀκολουθήσουν καί νά γίνουν μέλη τῆς Ἐκκλησίας Του. Ἐξετάζοντας ὅμως προσεκτικά τά πράγματα ἐλευθερώνεται ἀπό τό βάρος ἑνός τέτοιου λογισμοῦ, διότι ὁ Κύριος ἐζήτησε ἀπό τούς δικούς του νά Τόν ἀκολουθήσουν μέ ἀπόφαση θανάτου ὄχι γιά δική Του ὠφέλεια. Τό ἀντίθετο μάλιστα γίνεται. Τό ζήτησε αὐτό γιά νά προ­φυλάξει τούς πιστούς ἀπό ἕνα πολύ σοβαρό κίνδυνο. Τόν κίνδυνο νά ἀρνηθοῦν τήν πίστη τους στό Θεανδρικό Του πρόσωπο καθώς θά εἶναι ὑποχρεωμένοι νά ζοῦν, νά κινοῦνται, νά ἀνα­στρέφονται καί νά συνεργάζονται μ᾽ ἕνα κόσμο διεφθαρμένο, ἀποστατημένο καί πολλές φορές ἐχθρικό πρός κάθε τι τό χριστιανικό.

        Γι᾽αὐτό καί προειδοποιεῖ καί λέγει: τόν χριστιανό ὁ ὁποῖος θά ἐντραπεῖ νά ὁμολογήσει τήν πίστη του σ᾽ Ἐμένα καί τά λόγια Μου, ἐπηρεα­σμένος ἀπό τίς εἰρωνεῖες τῶν ἀνθρώπων τῆς ἁμαρτωλῆς αὐτῆς γενεᾶς, πού σάν μοιχαλίδα ἔχει ἐγκαταλείψει τόν Θεόν, στόν ὁποῖον ἀνήκει, αὐ­τόν, τόν κατ᾽ὄνομα μόνον χριστιανό, θά ἐντραπῶ κι ἐγώ πού ἔγινα πραγματικός ἄνθρωπος, νά ὁμο­λογήσω ὅτι εἶναι δικός μου, ὅταν ἔλθω κατά τήν Δευτέρα Μου Παρουσία μέσα στή δόξα τοῦ Οὐράνιου Πατέρα Μου, συνοδευόμενος ἀπό τούς ἁγίους Ἀγγέλους. Θά τόν ἀποκηρύξω, λέγει, τόν ἄνθρωπο αὐτό. Δέν θά τόν ἀναγνωρίσω ὡς ἰδικόν μου. Ἀλλά γιά νά μήν ἀποθαρρυνθεῖτε, σᾶς διαβεβαιώνω, καταλήγει ὁ Κύριος, ὅτι ἀπό σᾶς πού εἶσθε ἐδῶ τώρα, εἶναι μερικοί οἱ ὁποῖοι δέν πρόκειται νά πεθάνουν, πρίν ἰδοῦν τήν ἐπί γῆς βασιλεία τοῦ Θεοῦ, δηλαδή τήν Ἐκκλησία, νά ἔρχεται μέ δύναμη μεγάλη καί νά κυριαρχεῖ, τήν στιγμή πού μέ τήν καταστροφή τῶν Ἱεροσολύ­μων καί τοῦ Ναοῦ των καί μέ τόν διασκορπισμό τῶν Ἑβραίων θά ἀνατρέπεται ἡ παλαιά τάξη καί διαθήκη.

        Εἶναι συγκλονιστική, ἀδελφοί μου, αὐτή ἡ προειδοποίηση τοῦ Κυρίου. Θά ἐντραπεῖ, λέγει, καί θά ἀποκηρύξει κατά τήν Δευτέρα Του Παρουσία ὡς μή ἰδικόν Του καθέναν ὁ ὁποῖος ἐντράπηκε στήν ἁμαρτωλή ἐποχή του νά ὁμολο­γήσει ὅτι εἶναι πιστός χριστιανός καί ὅτι ἀκολου­θεῖ καί ἐφαρμόζει  στή ζωή του τήν διδασκαλία τοῦ Κυρίου.

        Ὅπως ἀντιλαμβανόμαστε ὁ Κύριος ἐδῶ κάμνει λόγο γιά τούς συμβιβασμένους χριστιανούς. Γιά τούς ἀνθρώπους ἐκείνους πού λένε ὅτι πιστεύουν  καί πηγαίνουν ἴσως στήν Ἐκκλησία, οἱ ὁποῖοι ὅμως ντρέπονται νά τό φανερώσουν στό περιβάλλον τους. Στήν ἐργασία ἤ στό σχολεῖο ἤ τό Πανεπιστήμιο ἤ ἐκεῖ πού ὑπηρετεῖ ὁ καθένας. Ἐντρέπονται. Φοβοῦνται. Τί φοβοῦνται;  Φο­βοῦνται τίς εἰρωνεῖες καί τά πειράγματα τῶν ἀν­θρώπων. Οὐσιαστικά δηλαδή ἀρνοῦνται τόν Κύριο.

        Δέν καταλαβαίνουμε ὅτι αὐτές οἱ εἰρωνεῖες καί τό περίγελο τῶν ἀνθρώπων εἶναι μεγάλη τιμή νά τά δεχθεῖ ὁ χριστιανός. Εἶναι τιμή καί ὕψιστο προνόμιο νά ἀξιωθοῦμε νά δεχθοῦμε χάριν τοῦ Χριστοῦ τούς χλευασμούς τοῦ ἁμαρτωλοῦ καί ἀποστατημένου κόσμου. Καί θά ἔρθει κάποια μέρα πού αὐτοί οἱ χλευασμοί θά γίνουν ἡ δόξα καί τό καύχημά μας στήν αἰωνιότητα.

****

        Εἶναι ἀλήθεια πώς ἡ γενεά μας, ἡ ἐποχή μας ὁλόκληρη, εἶναι κατ᾽ ἐξοχήν μοιχαλίδα καί ἀμαρ­τωλή, καί ἡ πίεση, πού ἀσκεῖ μέ τήν εἰρωνεία καί τόν χλευασμό, ἰδιαιτέρως τῶν νέων ἀνθρώπων, εἶναι κατ᾽ἐ ξοχήν βασανιστική. Ὅμως ἐδῶ εἶναι καί ὁ ἀγώνας μας, ὡς πιστῶν χριστιανῶν. Ἐδῶ ὀφείλουμε νά κάνουμε τήν ὁμολογία μας. Ἁπλά, ταπεινά, ἀλλά καί μέ στεθερότητα καί θάρρος. Αὐτός εἶναι ὁ σταυρός τόν ὁποῖο καλούμαστε νά σηκώσουμε.

        Στόν ἀγώνα μας αὐτό δέν πρέπει νά ξε­χνᾶμε ὅτι δέν εἴμαστε μόνοι. Μᾶς τό ὑπενθυμίζει τόσο δυνατά ἡ σημερινή ἑορτή τῆς Σταυροπροσκυνήσεως. Μπροστά μας βαδίζει ἀρχηγός τῆς φάλαγγας τῶν σταυροφόρων, ὁ πρῶτος σταυροφόρος, ὁ Κύριος, σηκώνοντας τόν πιό βαρύ Σταυρό. Μάλιστα στήν ὅλη ὑπόθεση τό πιό παράδοξο εἶναι ὅτι ὄχι μόνο προπορεύεται, ἀλλά καί  μέ ἕνα τρόπο μυστικό εἶναι δίπλα στόν καθένα μας καί μᾶς βοηθεῖ καί μᾶς ἐνισχύει. Μᾶς ἐνισχύει νά σηκώσουμε τόν σταυρό μας, μέ τήν ἀπόφαση τοῦ θανάτου. Καί νά φθάσουμε στήν Ἀνάσταση. Ὅλοι μας.

Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Μουσουρούλης

 Πηγή